Primary Archival Sources
SAA 5059. Collectie Stadsarchief Amsterdam: Handschriften, nos. 41–44; “Handschriften van Gerrit Pietersz. Schaep betreffende de geschiedenis van Amsterdam, ongedateerd” [1653]
MS Egerton. Arms, in colors, of the Masters of the Hand-bow Company of Amsterdam, 1477-1659: -Portraits and arms of members of the same Company, for the same period;. Large oblong Quarto. British Library, Bibl. Eg. 983.
Beudeker, Christoffel. Oudheden van Amstelredamme, met aanteekeningen opgehelderd, meerendeels door Abraham Rademaker getekent, benevens een korte beschrijvinge van de oude Schutters Doelen derzelver stad / uit liefhebberij vergaderd en beschreven door Christoffel Beudeker. [No date] Library of the Amsterdam City Archives.
Primary Printed Sources
Dyk, Jan van. Kunst en Historiekundige beschryving en aanmerkingen over alle de schilderyen op het Stadhuis te Amsterdam. Amsterdam: Yver, 1758. http://books.google.nl/books?id=UMA9AAAAcAAJ&hl=nl&pg=PP11#v=onepage&q&f=false
Mander, Karel van. Het Schilderboeck. Haarlem, 1604. http://dbnl.org/tekst/mand001schi01_01/
[Translations of Van Mander’s quotes are from Miedema, Hessel. Karel van Mander: The Lives of the Illustrious Netherlandish and German Painters. Doornspijk, 1994–99.]
Secondary Printed Sources
Adams, Ann Jensen. “Civic Guard Portraits: Private Interests and the Public Sphere,” In Beeld en Zelfbeeld in de Nederlandse Kunst, 1550–1750 / Image and Self Image in Netherlandish Art, 1550–1750. Edited by Reindert Falkenburg, Jan de Jong, Herman Roodenburg, and Frits Scholten. Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 46 (1995): 168–97.
Bauch, Kurt. Jakob Adriaensz Backer: Ein Rembrandtschüler aus Friesland.Berlin: G.Grote, 1926.
Bontemantel, Hans. De regeeringe van Amsterdam, soo in ‘t civiel als crimineel en militaire (1653-1672). Edited by G. W. Kernkamp. The Hague: Nijhof, 1897. http://www.dbnl.org/titels/titel.php?id=bont014rege01)
Dudok van Heel, S. A. C. “‘The Night Watch’ and the Entry of Marie de’Medici: A New Interpretation of the Original Place and Significance of the Painting.” Rijksmuseum Bulletin 57, no. 1 (2009): 4–41.
Gent, Judith van. “‘Dit in mijn stamboek te leggen’: het dossier van Nicolaes Witsen in Brielle.” Face Book: studies on Dutch and Flemish Portraiture of the 16th-18th Centuries: p. 451-462.
Haverkamp Begemann, Egbert. Rembrandt: The Nightwatch. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1982.
Mac Laren, Neil. The Dutch School, 1600–1900. Revised and expanded by Christopher Brown. London: National Gallery, 1991.
Martin, Wilhelm. “Backer’s Korporaalschap uit den Kloveniersdoelen te Amsterdam.” Oud Holland 50 (1933): 220–24. http://dx.doi.org/10.1163/187501733X00294
Scheltema, Pieter. Historische beschrijving der schilderijen van het stadhuis te Amsterdam. Amsterdam: Stadsdrukkerij, 1879.
Scheltema, Pieter. “De schilderijen in de drie doelens te Amsterdam, beschreven door G. Schaep, 1653.” In Aemstel´s oudheid of gedenkwaardigheden van Amsterdam, vol. 7 (1885), 121–41. http://dbnl.org/arch/sche078aems07_01/pag/sche078aems07_01.pdf
Schwartz, Gary. The Night Watch. Amsterdam/Zwolle: Rijksmuseum/Waanders, 2002.
Six, Jan, and W. Del Court. “De Amsterdamsche Schutterstukken.” Oud Holland 21 (1903): 65–80. http://dx.doi.org/10.1163/187501703X00071
Six, Jan. “De schilderijen in den Handboogsdoelen.” Oud Holland 15 (1897): 129–38. http://dx.doi.org/10.1163/187501797X00113
Six, Jan. “Dirk Jacobsz.: Twee Amsterdamsche Schutterstukken te St. Petersburg.” Oud Holland 13 (1895): 91–111. http://dx.doi.org/10.1163/187501795X00052
Addendum – New Transcription of the Document
Memorie en[de] lijste van [de] publ[ieke] schilderijen op de 3 doelens bewaert worden[de]: soo als ick die gevonden hebbe, na mijn wederkomste tot Aemst[eldam] in februar[ij] 1653.
1: Op de Hand-Boogs-Doelen
In [de] Hantboogs doelen: boven op de grootte Camer, na de sijde van [de] Lutersche kerck.
[in kantlijn α Ao 1531 ende β 1559]
Voor de schoorsteen, een oud stuck, gedaen, als onder op de lijst. 1531. Sijn[de] 2 hoogh, en[de] in [de] bovenste rij een met een musijckboeck.
De 2 deuren, op dit stuck gehoorende sijn, besijde de voors[eide] schoorsteen, doch gedaen 28 jaren later, namentl[ijk] Ao 1559 als op ijder deur, aen [de] helft van dit cijffer getal te sien is: aen [de] sijde na de straet staet aldus op de boven en[de] onder lijst: “Het lustige rot van de Letter L. Cap[itei]ns gebod voldoen sij snell. 15=”
Aen [de] andere sijde ter sijden aen [de] schoorsteen, op de ander deure, staat aldus gerijmt: “Tweedrachtige spot en Toornicheyt fell. Keer van haer, God v[an] Israhel =59”.
[in kantlijn γ Ao 1529]
Noch op de selve ghroote kamer. Een stuck tegen over ’t inkomen van [de] deur. Hangen[de] om laegh. Alwaer ter sijden op de lijst staet “Trijn is hier komen wonen 1529”. En[de] staett dese woorden omtrend daar een Oude-Vrou in t’ selve bort geschildert is, hebben[de] een schotel met appelen.
[in kantlijn δ Ao 1558]
Aen [de] andere sijde van [de] schoorsteen oock so laegh, is noch een oud stuck van ’t jaer 1558. H. waer in een met een blad musijck, daer in dese woorden. “Een man Een Wijf”, op musijc-noten.
[in kantlijn ε Ao 1623]
Boven deze twee laetste stucken, sijn noch aen elcke sijde van de schoorsteen een helft van ’t stuck, daer in cap[itei]n in is Jacob Gerritsz Hoinck naer de straetsijde en[de] tot lut[enant] Pieter Hasselaer. naer de doelens sij. van Ao 1623.
[in kantlijn ξ Ao 1604]
Op de selve kamer tegen het middelschot, boven de deur, waer in Cap[itei]n is …… en[de] lutenant …… staen[de] op de lijst. 1604.
[in kantlijn η Ao 1604]
Ibid. daer raex aen, na de straets-sijde, Het tafereel daer cap[itei]n is …… en[de] lut[ena]n[t] …… staen[de] op de lijst. 1604.
Op de grootte sael
Voor de schoorsteen, ledich, sijn[de] t’ stuck, twelck daer tot noch toe gehangen hadde, gebracht op de kleine camer boven de poort. de qua postea. Sullen[de] de 4 overluijden, burgem[eester] Frans Benning Cock, en[de] de 3 schepens, Poll, Pater, en[de] Blaeu, haer doen schilderen, en[de] aldaer opgehangen worden.
[in kantlijn θ Ao ….]
Ter sijden die schoorsteen, na de doelen toe, is het stuck daer … Poppen cap[itei]n is en[de] …… lut[enant]. Sitten aen een ongedeckte tafel.
[in kantlijn ι Ao ….]
Ter sijden de andere sij van [de] schoorsteen, is Geurt Dircksz. v[an] Beuningen cap[itei]n en[de] lut[enan]t …… dit stuck is geschildert bij … Tengnagel, naemaels onderschout.
[in kantlijn κ Ao 1585]
Tegen het middelschot, na de straetsijde, is het stuck v[an] Ao 1585 sijn[de] 2 hoogh, geschildert, door … Barentsz.
[in kantlijn λ Ao 1595]
Ibid. tegen het selve middelschot, na de doelens sijde, t’ stuck van Ao 1595. Als in de bovenlijst, in [de] onderlijst staet, Christianus de Conflans F.
[in kantlijn μ Ao 1535]
Ibid. boven de deur, een oud stuck met tabbaerden v[an] root en[de] groen. Staen[de] onder op de lijst. Ao. DNI. 1535.
[in kantlijn ν Ao ….]
Op de grootte Camer over de gang, is een stuck daer in[ne] als 8 of 10 jongeluijden geschildert sijn, met musquetten, onder de welcke is … Oetges, scheel van gesight wesen[de], geschildert door … Tengnagel, [daar]na onderschout.
[in kantlijn ρ Ao 1533]
Op de kleine kamer boven de poort, tusschen de schoorsteen en [de] straet hanght het stuck, gekomen van voor de schoorsteen wt de grootte sael. sijn[de] van [de] jaere 1533. en[de] alle mael een pijll hebben[de] in [de] hand, in t’ midden de coninck van ´t papegaeij schieten met de scepter in sijn hand:
[in kantlijn σ Ao 1650]
Op de grootte kamer boven de poort, het nieuwe stuck daer scepen Jan van der Poll, cap[itei]n ende sijn broeder Gijsbert van der Poll lut[enant] sijn. gescildeert van Jan Spilbergh. Ao 1650.
[in kantlijn τ Ao 1566]
In´t voorhuijs.
Inkomen[de] aen [de] rechter hand, 2 stucken, doch aen, of bij een, gehooren[de], van de Jare 1566, als boven, en[de] op de lening van een stoel, te sien is.
[in kantlijn υ Ao 1586]
Daer tegen over, een stuck gedaen bij Dirck Barentsz, daer cap[itei]n is Egbert Vinck, lut[ena]n[t] …… Ao 1586 staen[de] na de straetssijde.
[in kantlijn φ Ao 1603]
Item daer raex aen, na de doelens toe, het stuck daer cap[itei]n is Pieter Adriaensz Raep, lut[ena]n[t] … van der Hem, gedaen 1603.
NB.
Dese overluijden hebben van ijder stuck een schets op papier laten maken, door …… schilder, om alle de namen [daar]bij te teijckenen, ad perpetuam memoriam quo ad in posterum reperiri poterit.
Memorie en[de] lijst van [de] publ[ieke] schilderien op de Voetbooghs-Doelen. Soo als die waren in febr[uarij] Ao 1653.
[in kantlijn α Ao 1648]
Op d’ oude sael voor de schoorsteen, schepen Corn[e]l[i]s Witsen cap[itei]n. Jan Oetges v[an] Waveren lut[enant] geschildert Ao 1648 van Bartelmeeus vand[er] Helst.
[in kantlijn β Ao 1645]
Ibid. tersijden na de plaets van [de] Doelen, het stuck v[an] cap[itei]n Jacob Rogh, en[de] Anto[nie] de Lange lut[enant], geschildert p[er] Claes Elias Ao 1645.
[in kantlijn γ Ao 1579]
Ibid. boven de deur, Jan Huijdekoop[er] d’oude, cap[itei]n, en[de] …… geschildert Ao 1579.
[in kantlijn δ (Latere hand:) Ao 1650]
Ibid. tegen t’ middelschot, cap[itei]n Jan Huijdekooper de jonge, en[de] Frans v[an] Waveren lut[enan]t, geschildert Ao 1650 bij Govert Flinck.
[in kantlijn ε Ao 1553]
Ibid. achter t’ stuc voor de schoorsteen hanght het oude stuck A. van Ao 1552. daer de schutters het teijcken op de mou v[an] haer tabbaerden dragen.
[in kantlijn ζ Ao 1625]
Op de andere bovenkamer, S[in]t Joris gen[aem]pt, voor de schoorsteen, daer schepen Albertus Coenradi cap[itei]n is en Pieter Evertsz Hulft sijn lut[enant]. 1625. geschildert bij … Vlack:
[in kantlijn η Ao 1618]
Ibid. boven t’ middelschot, cap[itei]n Arent ten Grootenhuijs. lut[enant] Nanning Florisz. Cloeck. Geschildert bij Frans Barentsz. Ao 1618.
[in kantlijn θ Ao 1623]
Ibid. aen [de] doelens sijde, 9 of 10 personen van t’ hooft tot te voeten sijn[de] cap[itei]n Abraham Boom, lut[enant] Anto[nie] Oetges. Welck stuck begonnen is bij … Lastman, doch vermits sijn dood voorts affgeschildert bij … Nuland.
Dese comp[a]g[ni]e had buitten de stad tot Swoll in garnisoen geweest.
[in kantlijn ι Ao 1555]
Ibid. ter sijden de schoorsteen, is een oud stuck getekend C. 1555.
[in kantlijn κ Ao 1564]
Ibid. en[de] onder t’ voorgaen[de], het stuck get[ekend] G. Ao 1564. geschildert bij Dirck Barentsz.
[in kantlijn λ Ao 1628]
Op de kamer t’ Stick gen[aem]pt. Inkomen[de] aen[de] rechter hand cap[itei]n Jacob Pietersz Hooghkamer, lut[enant] Pieter Jacobsz v[an] Rijn geschildert Ao 1628 bij … Lijon.
[in kantlijn μ Ao 16..]
Ibid. voor de schoorsteen, cap[itei]n Mathijs Willemsz. Raephorst en[de] lut[ena]n[t] Hendric Lourisz Boeckverkoop[er] op t’water, geschildert bij Claes Elias Ao ….
[in kantlijn ν Ao 16..]
Ibid. naest de schoorsteen. Cap[itei]n Jacob Backer, en[de] Jacob Rogh lut[enant]. geschildert bij Claes Elias, Ao 16..
[in kantlijn ρ Ao 1554]
Op de kamer No 4 gen[aem]pt: een oud stuck van Ao 1554 E.
[in kantlijn σ 1559]
Ibid. een oud stuck van Ao 1559, getekend B.
[in kantlijn τ 1564]
in [de] gang [daar]tegen over. een stuck get[ekend] K boven op de lijst Ao 1564.
[in kantlijn υ 1533]
Op de kamer No 5./ Een oud stuck sitten[de] aen [de] tafel daer een gebraden reijger in [de] schotel leijd. get[ekent] (:alij D dicunt:) 1533.
ubi S.B. in flore aetatis, vide in senectute alibi supra
[in kantlijn φ 1588]
Op de kamer No 6. Een stuck van 15A88. Hier in staet schout Verdoel.
[in kantlijn χ 1553]
Ibid. Noch een oud stuck get[ekent] A.D. 1553.
[in kantlijn ψ 1555]
Ibid. noch een get[eekent] (:G credo:) Ao 1555. [daar]onder een is die op een brief heeft pro sijmbolo ex a[n]i[m]o o[mn]ia.
[in kantlijn ω 1551]
In t’portael bij de trap na beneden gaen[de], staet op de lijst van een stuck Anno D[omi]ni 1551.
[in kantlijn αα 1633]
Beneden de nieuwe sael, tegen over de glaesen, cap[itei]n Jacob Sijmonsz de Vries, lut[enant] Dirck Graef. Ao 1633 geschildert v[an] Tho[mas] Keijser.
[in kantlijn ββ 1637]
Ibid. tegen over de schoorsteen, cap[itei]n Reijnier Reael, lut[ena]nt Cornelis Michielsz Blau, Ao 1637 bij Francois Hals begonnen, en[de] bij Codde voorts opgemaeckt.
[in kantlijn γγ 1588]
In t’ voorhuis tegen de binnenheert aen, … Rosencrants cap[itei]n en[de] lut[enant] … Pau. Ao 1588 bij Ketel geschildert.
[in kantlijn δδ 1599]
Ibid. daer tegen over, Jillis Jansz Valckenier cap[itei]n Pieter Bas lut[ena]n[t]. Ao 1599 gedaen bij Pieter IJsaxsz: die [daar]na resid[en]t wierde in [de] Sond.
Memorie en[de] lijst van [de] schilderijen op de Cloveniers doelen.
[in kantlijn: 7 op de grootte kamer boven]
Voor de schoorsteen op de grootte sael, de 4 overluijden, burgem[eester] Albertus Conradi, Pieter Reael, ontfanger van [de] gemeene middelen v[an] Holl[an]t, Jan Claessen Vlooswijck, en[de] Jacob Willkes. Geschildert bij Govert Flinck.
Ibid. aen [de] rechter sijde van [de] schoorsteen, na den Aemstel toe, cap[itei]n Cornelis Bicker, heer v[an] Swieten, lut[enant] Fred[erick] v[an] Banchem de notaris. geschildert van … Sandraert. Ao 1640.
Ibid. aen [de] slijncke-sijde, Albert Bas cap[itei]n, Lucas Conijn lut[enant] gedaen bij Govert Flinck. 1645.
Ibid. daer naest aen volgen[de] Frans Benning Cock cap[itei]n en[de] Will[em] van Ruijtenburg lut[enant] geschildert van Rembrand Ao 1642.
Ibid. volgende als voren Jan Claesz Vlooswijck cap[itein], Gerrit Hudde lut[enant] gedaen Ao …. bij ……
Ibid. Cornelis Graef. cap[itei]n. Hendric Lourisz Boeckverkooper, geschildert bij JABacker [JAB in ligatuur] Ao 1642.
Ibid. voor de schoorsteen aen t’inkomen. Roelof Bicker. cap[itei]n. Jan Michielsz Blau. Lut[enant]. Ao 1643. Gedaen bij Bartel[o]m[eus] van der Helst.
[in kantlijn: 5 in t’ voorhuijs]
Voor in t’ voorhuijs, boven de trap gaen[de] na de grootte sael
Allaert Cloeck schepen cap[itei]n. Lucas Jacobsz Rotgans lut[ena]nt. Ao gedaen bij … Keijser.
Ibid. in t’ voorhuijs, [daer]naest aen volgen[de]. Dirck Theuling cap[itei]n en[de] Adriaan Pietersz Raep. lut[enant] gedaen Ao 1639 bij Claes Elias.
Ibid. in t’ voorhuijs tegen over t’ inkomen van [de] straet. Den ouden Pieter Dirxsz Hasselaer. cap[itei]n. Jan Gerritsz Hooft. lut[enant].
Ibid. tegen de muer van [de] Conings-kamer, den ouden Jacob Cappit. Cap[itei]n …… lut[enan]t geschildert bij Dirck Barentsz.
Ibid. tegen de muer van [de] Prince Camer Dirck Jacobsz Rosecrans. cap[itei]n … Ruysch. Lut[enant]. gedaen bij Ketel.
[in kantlijn: in alles 12 stucken]
[in kantlijn: 6 stucken op de 2 kamers in t’voorhuijs wtgaende]
Naest het voorhuijs op de Conings-kamer, staen[de] aen [de] Water-sijde.
Voor de schoorsteen, een oud-stuck met 2 deuren, get[ekend] M Ao 1559.
Aen [de] muer tegen over de glasen. Schepen Spiegel. cap[itei]n. Jacob Servaes lut[ena]n[t]. Ao 1638 geschildert bij JABacker [JAB in ligatuur].
In [de] selve Camer over de schoorsteen. Een oud stuck, bij Dirck Barentsz geschildert. Ao ….
Op de Prince-kamer, aen t’ voorhuijs na de straet-sijde
Voor de Schoorsteen een oud stuck get[ekend] F Ao ….
Ibid. een stuck daer Jan de Bisschop cap[itei]n is en Pieter Egbertsz Vinck vaendrigh.
Ibid. noch een oud-stuck.
[in kantlijn: Op t’ haertgen: 7]
Op de camer gen[aem]pt het Haertgen
een stuck daer maer 3 personagien in sijn, waeronder die met een gesneden wambuis en[de] mouwen geseid word den col[onel] Ruijghaver te sijn.
Ibid. boven de deur, komen[de] van beneden, een oud stuck met gele en[de] groene rocken. van Ao ….
Ibid. Jacob Gerritsz Hoing cap[itei]n, …. Appelman lut[enant], Ao ….
Ibid. over t’ Lict-du-camp. een oud stuck, get[ekend] K.
Ibid. noch een oud stuck, get[ekend] B Ao 1556.
Ibid. het stuck met de XVII personagien in t´ blancke harnasch Ao 1531.
Ibid. noch een lang smal stuck van weynich p[er]sonagien.
[in kantlijn: 4]
Op de grootte Heere-kamer. sijnde raex aen [de] Brugh
boven de deur, Jonas Witsen cap[itei]n. Volckert Overlander lut[enant] geschildert bij Cornelis vand[er] Hoogh.
Ibid. Jacob Gerritsz Hoing cap[itei]n. Nanning Florisz Cloeck lut[enant]. Ao 1616 geschildert.
Ibid. Albert Jonckein. capitein. …… lutenant. Geschild[ert] Ao 1606.
Ibid. voor de schoorsteen, eenige schutters met haer doelroers.
[in kantlijn: 17 stucken soo groot als klein oud en moderne]
Op het portael, of den deurgang nae de voorgem[elde] Heere Camer.
[in kantlijn: 1]
Een oud stuck. daer mijn overgroote vader Jacob Schaep Pietersz voor aen staet. doch word meest onkendbaer door het afschilferen.
Op het rond
[in kantlijn: 5]
Een stuck boven de deur.
Item voor de schoorsteen.
Ibid. in de hoeck. 2 stucken bij een gevoeght. Get[ekend] E. 1561.
Ibid. een stuck geschildert bij Dirck Barentsz. Gen[aem]pt de Pos-eters.
Ibid. noch een stuck van 8 p[er]sonen.
Op schutterskamer
[in kantlijn: 2]
2 stucken ijder van .. schutters met haer doelroers, modern.
Op de kleine Heerekamer
[in kantlijn: 2]
Een oud stuck, met gele rocken. Van Ao 1534.
Ibid. noch een oud stuck met 2 deuren. van Ao 1529.
[in kantlijn: 10 stucken + 17 + 12 = 39]